TY - JOUR ID - 123075 TI - بررسی دوتفسیر از یک گسله در شمال تهران JO - مجله ژئوفیزیک ایران JA - IJG LA - fa SN - 2008-0336 AU - عباسی, محمد رضا AD - دانشیار پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 15 IS - 2 SP - 19 EP - 33 KW - راندگی شمال تهران KW - سینماتیک KW - ریزش‌های سنگی KW - مرز سنگ و آبرفت KW - گسله جبهه کوهستان DO - 10.30499/ijg.2021.260239.1305 N2 - اختلاف ارتفاع ناگهانی در مرز سنگ و آبرفت در شمال تهران، مرزی است که بخش سنگی ائوسن را از سازند آبرفتی پلیوکواترنری و جوان­تر در بخش کوهپایه و دشت جدا می­کند. برخی از پژوهشگران این مرز را که با نام راندگی شمال تهران معرفی شده است، یک ساختار اصلی می­دانند که مسئول برخاستگی ارتفاعات البرز در شمال تهران است. این مرز را نباید با گسله شمال تهران اشتباه گرفت؛ زیرا این واژه سازوکار متفاوتی را به غیر از راندگی دربر­می‌گیرد. این پژوهش به‌طور ویژه به بررسی مرز سنگ و آبرفت در شمال تهران می­پردازد. اگر این مرز شامل یک ساختار اصلی شود، پرسش مهم پویایی (فعالیت) آن از دیدگاه خطر زمین‌لرزه مطرح می­شود. جهت بررسی این موضوع، صفحه­های گسلی و خط‌خش­های مرتبط با آن در مرز سنگ و آبرفت بررسی شدند. دو ویژگی از این صفحه­های گسلی به‌دست­آمد. ویژگی اول این است که مرز سنگ و آبرفت به یک روند مشخص گسلی وابسته نیست و از روندهای مختلف گسلی شمال باختری، شمالی- جنوبی، خاوری- باختری و شمال خاوری تبعیت می­کند. در بسیاری از نقاط، مرز سنگ و آبرفت (راندگی شمال تهران) زیر پوشش ریزش­های سنگی پنهان شده است که دسترسی به این مرز را ناممکن می‌کند. مرز ریزش­های سنگی با آبرفت­ها گسلیده است و شواهد سینماتیک آنها با تنش عهد حاضر همخوان است. این پدیده نشان می­دهد دگرشکلی در شمال تهران در راستای یک گسله مشخص متمرکز نیست و بیشتر به شکل نامتمرکز در پهنه وسیعی در شمال تهران کارسازی می‌کند. ویژگی دوم این است که راندگی شمال تهران یک ساختار اصلی نیست و درنتیجه، نمی­تواند تنها مسبب بالا راندن ارتفاعات سنگی در فرادیواره راندگی شمال تهران باشد. UR - https://www.ijgeophysics.ir/article_123075.html L1 - https://www.ijgeophysics.ir/article_123075_f1b58704739880b5f1250332c095b205.pdf ER -