%0 Journal Article %T مطالعه ارتباط بین شاخص‌های اقلیمی جهانی در مقیاس‌های زمانی مختلف %J مجله ژئوفیزیک ایران %I انجمن ملی ژئوفیزیک ایران %Z 2008-0336 %A نیستانی, ابوالفضل %D 2023 %\ 06/22/2023 %V 17 %N 2 %P 199-214 %! مطالعه ارتباط بین شاخص‌های اقلیمی جهانی در مقیاس‌های زمانی مختلف %K شاخص‌های اقلیمی %K تغییرپذیری %K همبستگی %K طیف توان %K همخوانی موجک %R 10.30499/ijg.2023.383545.1488 %X در این تحقیق ارتباط احتمالی بین تعدادی از شاخص­های مهم اقلیمی با استفاده از چندین روش آماری مورد  بررسی قرار گرفته است. در ابتدا با بررسی سری­های زمانی و استفاده از روش تحلیل طیفی، محتوای طیفی داده­ها و شدت آنها در بسامدهای مختلف به­دست آمد. سپس روش همبستگی بین سیگنال­ها برای بررسی میزان ارتباط خطی آنها در لَگ­های زمانی مختلف استفاده شد. در نهایت با به­کارگیری روش همخوانی موجک، میزان همبستگی شاخص­ها در بسامدها و زمان­های مختلف تحلیل شد. علاوه بر این، با استفاده از نقشه­های پراکنش، ارتباط احتمالی داده­ها بررسی شد. شاخص­های انتخابی شامل تعداد لکه­های خورشیدی (SN)، شاخص نوسان جنوبی (SOI)، نوسان شبه­دوسالانه (QBO)، نوسان اطلس شمالی (NAO) و نوسان مدیترانه (MO) می­باشند که مقادیر ماهانه آنها در دوره آماری 1979 تا 2021 مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس تحلیل­های انجام شده شواهدی مبنی بر تاثیر چرخه 11 ساله­ لکه­های خورشیدی بر سیگنال SOI یافت شد. نتایج نشان می­دهد، که اگر سیگنال SN به مثابه علت و سیگنال SOI به مثابه معلول در نظر گرفته شود، مقدار کمینه مولفه 11 ساله در سیگنال SOI در حدود 3 سال بعد از مقدار بیشینه همین مولفه در سیگنال SN رخ می­دهد. روش همبستگیِ تاخیری و نمودار پراکنش نیز مؤید افزایش رابطه خطی این لکه­ها با شاخص SOI در لگ زمانی 33 تا 36 ماه است. بیشترین همبستگی در لگ زمانی صفر در ارتباط با سیگنال­های NAO و MO وجود دارد، که با توجه به تحلیل همخوانی موجک، به­دلیل نوسان هم­فاز مشترک دهه­ای بین این دو سیگنال است. به­علاوه نوسان­های مشترک با فاز سازگار در مقاطعی از زمان در مقیاس بین­سالی بین سیگنال­ها مشاهده شد. نمودارهای پراکنش نیز جزئیات بیشتری از ارتباط احتمالی بین داده­ها را نشان داد. %U https://www.ijgeophysics.ir/article_169247_c788cafbd3b63e429286b6d68f90936a.pdf