TY - JOUR ID - 135870 TI - برآورد نرخ وقوع زمین‌لرزه بر اساس تغییر شکل پوسته ایران JO - مجله ژئوفیزیک ایران JA - IJG LA - fa SN - 2008-0336 AU - لطفی, علیرضا AU - زعفرانی, حمید AU - خداوردیان, علیرضا AD - دانشجوی دکتری، پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران AD - استاد، پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران AD - Postdoctoral researcher, ETH, Zurich, Switzerland Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 15 IS - 3 SP - 151 EP - 166 KW - فلات ایران KW - مدل تغییر ‌شکلی KW - نرخ ممان لرزه‌ای KW - نرخ کرنش KW - نرخ وقوع زمین‌لرزه DO - 10.30499/ijg.2021.296149.1346 N2 - فلات ایران یکی از مناطق لرزه‌خیز در جهان است که در بیشتر نواحی آن، دوره بازگشت زمین‌لرزه­های بزرگ بیش از 1000 تا 2000 سال است. اغلب، برآورد نرخ وقوع زمین‌لرزه با استفاده از آمار زمین‌لرزه­های ثبت­شده در کاتالوگ­‌های لرزه‌ای صورت می­پذیرد؛ بنابراین هرچه این کاتالوگ­ها به واقعیت نزدیک­تر باشند، برآورد نرخ وقوع نیز واقع‌بینانه­تر است. عواملی چون کامل نبودن کاتالوگ­ها، دوره بازگشت بلند­‌مدت زمین‌لرزه­های بزرگ و ثبت دستگاهی کوتاه­مدت ناکافی (در حدود صد سال) باعث برآورد نه‌چندان مطمئن نرخ وقوع‌ زمین‌لرزه­ها می­شود. به­منظور کاهش عدم‌ قطعیت­های موجود در برآورد نرخ وقوع زمین‌لرزه­ها و افزایش اعتماد به نتایج، امروزه از مدل­های نوین توسعه­یافته استفاده می­شود که ورودی آنها ترکیب داده­هایی مانند اطلاعات لرزه­خیزی، زمین­شناسی و ژئودتیکی است. این مدل­های نوین می­توانند باعث افزایش دانش و پاسخ به مسائل مرتبط با توزیع مکانی- زمانی زمین‌لرزه­ها و کاهش عدم قطعیت نتایج شوند؛ ازاین‌رو با توجه به لرزه­خیزی کشور ایران و کاستی­های اطلاعات زمین‌لرزه­های ثبت­شده، هدف از این پژوهش برآورد نرخ وقوع مبتنی بر تغییر شکل پوسته ایران برای اولین بار است. برای‌این­منظور از نتایج مدل تغییر ‌شکلی جامع فلات ایران استفاده شد که خروجی اصلی آن نرخ کرنش پیوسته است. در این مطالعه نرخ کرنش به‌دست­آمده از اطلاعات تغییر ‌شکلی، به ممان لرزه‌ای و سپس نرخ وقوع زمین‌لرزه­ها تبدیل شده است. مقایسه نرخ وقوع مبتنی بر تغییر شکل با برآورد نرخ وقوع بلند­‌مدت مبتنی بر کاتالوگ­های موجود نشان می­دهد در تمام ایالت­های لرزه­زمین‌ساخت ایران، نرخ وقوع مبتنی بر تغییر شکل بیش از نرخ وقوع مبتنی بر کاتالوگ است که می­تواند تأثیر چشمگیری در نتایج برآورد خطر لرزه‌ای داشته باشد. UR - https://www.ijgeophysics.ir/article_135870.html L1 - https://www.ijgeophysics.ir/article_135870_4b8539bc113b7c5f84a1786505ce2263.pdf ER -