TY - JOUR ID - 142904 TI - سوپرامولکول‌ها و تأثیر تابش‌های خورشیدی ریزموج بر یون‌سپهر در به‌وجود‌آمدن خوشه‌های بخار آب JO - مجله ژئوفیزیک ایران JA - IJG LA - fa SN - 2008-0336 AU - تاجی, بنفشه AU - معماریان, محمد حسین AU - حداد, محمد علی AD - دانشجوی دکتری فیزیک پلاسما، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد، یزد، ایران AD - دانشیار، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد، ایران AD - استادیار، دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد و گروه پژوهشی فوتونیک، آزمایشگاه تحقیقاتی بیناب‌نگاری لیزری، دانشگاه یزد، یزد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 16 IS - 1 SP - 171 EP - 181 KW - تابش ریزموج KW - سوپرامولکول‌ها KW - اتم ریدبرگ KW - تشکیل خوشه بخار آب KW - تابش‌های خورشیدی DO - 10.30499/ijg.2022.312177.1371 N2 - گرمایش جهانی و تغییر اقلیم، سبب توجه بیشتر مجامع علمی به بحران­های آتیِ ناشی از خشکسالی و تغییر شرایط آب‌وهوایی در مناطق مختلف جهان شده است. یکی از چالش­های مورد توجه در عصر حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر تغییر اقلیم است. یون‌سپهر، شار بادهای خورشیدی و طوفان‌های مغناطیسی را جذب می­کند و این موضوع باعث انتشار تابش­های ریزموج از یون­سپهر به سمت وردسپهر می­شود. تابش­های ریزموج ناشی از یون­سپهر که در محدوده EHF، SHF و UHF هستند، بر وردسپهر مؤثرند و سبب تغییر در اقلیم و وضع هوا می­شوند. پژوهش حاضر مبتنی بر تحریک حالت­های ریدبرگ در اتم­ها و مولکول­هایی است که تحت تأثیر تابش­های خورشیدی قرار دارند. این تابش‌ها به‌دلیل ایجاد حالت‌های برانگیخته ریدبرگ با کاهش جداسازی یون­های خوشه‌ای در جوّ پایین همراه هستند. میزان خوشه­های بخار آب به‌شدت به عدد کوانتومی اوربیتال­های ریدبرگ  وابسته است. احتمال تفکیک یون­های خوشه‌ای برای اعداد کوانتومی مداری بزرگ، کاهش و برای مقادیر کوچک، افزایش می­یابد. تابش­های ریزموج بر خوشه­بندی و غلظت بخار آب تأثیر می­گذارند و سبب افزایش غلظت خوشه­های بخار آب در وردسپهر می‌شوند. در چارچوب فیزیک سوپرامولکول­ها، الکترون از تمام حالت‌های ریدبرگ عبور می‌کند و احتمال ورود الکترون به عمق هسته را کاهش می‌دهد؛ بنابراین احتمال جدایی خوشه­های تشکیل­شده به‌شدت کاهش می‌یابد و در نهایت، به­واسطه تجمع مولکولی در حالت­های ریدبرگ، سبب تشکیل سوپرامولکول­ها و رشد تراکم خوشه­هایی از بخار آب در وردسپهر در قالب یک ابر جوان با تراکم کمتر از 3-cm 15-10 می­شود. UR - https://www.ijgeophysics.ir/article_142904.html L1 - https://www.ijgeophysics.ir/article_142904_b11a912589bc30e51ec0d4991c958ee0.pdf ER -