TY - JOUR ID - 147010 TI - ارزیابی تغییرات تنش لرزه‌ای در پهنه مکران JO - مجله ژئوفیزیک ایران JA - IJG LA - fa SN - 2008-0336 AU - مصطفی زاده, مهرداد AU - مهشادنیا, لیلا AD - استادیار، پژوهشکده زلزله‌شناسی، پژوهشگاه بین المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران AD - کارشناس ارشد، پژوهشکده زلزله‌شناسی، پژوهشگاه بین المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 16 IS - 2 SP - 191 EP - 205 KW - پهنه مکران KW - لرزه‌خیزی KW - پارامتر b KW - توزیع مکانی اختلاف تنش DO - 10.30499/ijg.2022.315411.1378 N2 - پهنه مکران با طولی متجاوز از 900 کیلومتر در جنوب خاور ایران و جنوب پاکستان، تنها بخش از فلات ایران است که در آن پوسته اقیانوسی صفحه عربی با شیب کم به‌سوی شمال، به زیر پوسته قاره­ای ایران فرورانش دارد. مکران بین دو پهنه برخوردی قاره­ای-قاره­ای زاگرس و هیمالیا، محصور شده است. فرورانش پوسته اقیانوسی در راستای سطوح گسلی با شیب به‌سمت شمال از کرتاسه آغازین شروع شده است. با توجه به فعالیت زمین‌ساختی، ادامه فرورانش و وجود پهنه گسلی–راندگی با درازای بالا در بخش شمالی فرورانش مکران و حاشیه شمالی دریای عمان، موجب گردیده است که این منطقه از خطرپذیری بسیاربالایی متأثر از وقوع زمین­لرزه­ای قوی و سونامی ناشی از آن برخوردار باشد. در این مطالعه نوار مکران با در نظرگرفتن پارامتر­های لرزه­خیزی در نظر گرفته شده در رابطه گوتنبرگ-ریشتر، مورد ارزیابی قرار گرفت. به‌عبارتی ویژگی آماری زمین‌‌لرزه‌‌ها با در نظرگرفتن توزیع فضایی و زمانی آنها لحاظ شد. به‌همین منظور داده­های پایه مرتبط با گسلش و لرزه‌‌خیزی به‌همراه بزرگای زمین‌لرزه‌ها، مورد بررسی قرار گرفت. پایه و اساس این آنالیز تعیین پارامتر لرزه‌‌خیزی (b) بود که بر اساس محاسبه توزیع-فراوانی بزرگا و انتگرال همبستگی محاسبه گردید. در این روش توزیع زمانی و فضایی پارامترها، ویژگی تجمعی داده‌ها و سطح تنش زمین­ساختی منطقه مرتبط با فرایندهای مختلف لرزه‌زمین‌ساختی متفاوت از دیگر روش‌ها لحاظ شده است. به‌منظور محاسبه این پارامترها از داده‌های لرزه­ای مختلف (پایگاه­های داخلی و خارجی) استفاده گردید. با در نظرگرفتن توزیع رومرکز و بزرگای زمین‌لرزه­ها، میزان تغییرات پارامتر لرزه­خیزی در منطقه بین 6/1>b>8/ برآورد شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از تغییرات پارامتر لرزه‌خیزی، تغییرات اختلاف تنش حداکثری و حداقلی (σ1-σ3) در منطقه محاسبه (450-62 مگاپاسکال) گردید. UR - https://www.ijgeophysics.ir/article_147010.html L1 - https://www.ijgeophysics.ir/article_147010_52036242522dca3825155368539acc71.pdf ER -